WELESOWY JAR

Niedźwiedź

W Kiekrzu, niedaleko mojego domu, znajduje się górka, na której (jak informuje w jednej ze swych książek proboszcz parafii, historyk UW) nasi przodkowie wiedli najprawdopodobniej swe życie religijne. Dziś znajduje się na niej kościół. Zauważyłem, że pod górką od strony wschodniej znajduje się wbity w górkę słupek, najprawdopodobniej geodezyjny, z naniesionym nań znakiem ukośnego krzyża. Jako, że jest mi znana symbolika solarna ukośnego krzyża, uznałem całość za ciekawy zbieg okoliczności i spieszę zdjęcie z tego miejsca poniżej umieścić:

[link widoczny dla zalogowanych]

Wojen

To nie krzyz jest ukosny, tylko slupek sie przekrzywil Very Happy

Impudencja

A ja najwidoczniej jestem ślepa... żadnego krzyża nie widzę Laughing

welesław

Impudencja

haha, nie na ten słup patrzyłam Laughing

Arthurius

To nie jest ukośny krzyż, jakkolwiek również znam słupki graniczne z krzyżami ukosnymi. To normalny krzyż oznaczający środek granicy, miejsce załamania.

Bożywoj

Dokładnie. Krzyżyk nie jest ukośny.
Co do solarności ukośnego krzyża też bym się zastanawiał. Występuje on na przykład na figurach ślążańskich nie mających wiele wspólnego ze słońcem. Tak samo jest znakiem św. Mikołaja, czyli wcielenia chtonicznego Welesa.

Arthurius

Znaki na figurach slężanskich rozpatrywane są dwojako, albo jako solarne, co kłóci się z wymową tych rzezb, albo jako znaki graniczne...Kiedyś podobało mi sie tłumaczenie solarne, ale dzis niestety chyba to odpada. Sad

Ale ukosne krzyze tak w ogóle np. Szafrański tłumaczy jako efekt przekształcenia symbolu labrysa, podwójnego topora związanego z kultem żenskim.

Wojen

Wg mnie, nazwanie ukosnego krzyza solarnym jest pojsciem na latwizne dla zaspokojenia gawiedzi lub nieumiejetnoscia pzyznania sie do niewiedzy. Po co niedzwiedziowi slonce na tylku? Jakie sa naukowe uzasadnienia istnienia tego krzyza, jako solarnego? Skad pewnosc, ze owego krzyza nie wyrzezbiono o wiele pozniej, np jako zwyklego znaczka ganicznego?

DO Bozywoja - co to sa te "symbole welesowe", jak wygladaja i skad tak daleko idaca ich interpretacja?

Bożywoj

1. Jeśli figura niedźwiedzia ślężańskiego rzeczywiście była przez Słowian traktowana jako niedźwiedź, to wg Uspieńskiego niedźwiedź jest zwierzęciem Welesa (wg Cetwińskiego i Derwicha zresztą też). Krzyż ukośny na nim można wtedy interpretować jako symbol welesowy, czyli chtoniczny (płodności? ale to inny temat).

2. W ikonografii, szczególnie ruskiej, Mikołaj przedstawiany był czasem z dwoma świecami ułożonymi w formę ukośnego krzyża. Mikołaj przejął część cech Welesa.

3. Choroby gardła próbowano leczyć przez przykładanie do szyi świec ułożonych w ukośny krzyż. Wiele związków z chorobami wykazuje Weles, poza tym dochodzi wspomniana ikonografia.

welesław

Czy znacie może jakieś opracowania rzeźb ślężańskich? Ciekawy jestem czy w ogóle ktoś robił analizy, które mogły by wskazać znak równości pomiędzy np. omawianym niedźwiedziem, a wyrytym na nim znaku krzyża (powiązania chronologiczne)?
w.

Bożywoj

Z tym niedźwiedziem to jest problem.
Po pierwsze te ukośne krzyże występują na większości figur ślężańskich więc łączenie krzyża wyłącznie z niedźwiedziem byłoby błędem.
Po drugie ponoć najnowsze interpretacje archeologów wykazują, że niedźwiedź ten nie jest wcale niedźwiedziem, ale bodajże dzikiem Smile

W jakimś artykule to nie dawno czytałem.

ad 1: W tej sytuacji należałoby właśnie połączyć symbol krzyża z jakimś obszerniejszy pojęciem, np. płodności.

Wojen

Bożywoj

Po pierwsze to Ty jako pierwszy użyłeś w tym temacie określenia "symbole welesowe" więc to właściwie my powinniśmy zapytać o co z tymi symbolami chodzi.

Druga sprawa: chciałeś przykładów na podstawie których można by Welesa łączyć z ukośnym krzyżem to Ci je podałem. Nie rozpętuję żadnej agitki więc nie ma powodów się obruszać.

Niedźwiedź

Co prawda to zdjęcie wkleiłem tu w formie kuriozalnego i mocno nagiętego żartu, no ale skoro już się tak bujnie wątek rozwinął, to niecnie ten fakt wykorzystam i również pokontynuuję : )

Kilka miesięcy temu w rozmowie prywatnej rzuciłem pewną teorię, której zasadę przedstawię za pomocą rysunku poniżej. Mój rozmówca stwierdził wówczas, że to "niewykluczone". A co wy uważacie na ten temat?

[link widoczny dla zalogowanych]